Kategoria: INFO

Informacje na temat cybwerbezpieczeństwa w jednostkach samorządu terytorialnego oraz podmiotach prywatnych.

Opublikowane w

UODO REALIZUJE XVI EDYCJA PROGRAMU „TWOJE DANE – TWOJA SPRAWA” PRYWATNOŚĆ I SZTUCZNA INTELIGENCJA W EDUKACJI

Program „Twoje dane – Twoja sprawa” wystartował w nowej, szesnastej odsłonie. Głównym tematem tej edycji jest rola sztucznej inteligencji w edukacji i wpływ nowych technologii na prywatność uczniów. 22–23 października 2025 r. w siedzibie UODO odbyła się konferencja inauguracyjna programu. Wzięli w niej udział nauczyciele, dyrektorzy szkół, eksperci oraz przedstawiciele administracji. Program skierowany jest do szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz placówek doskonalenia nauczycieli.

dzieci komputery

Rys.1 Grafika „szkoła komputer” Źródło: Designed by Freepik

 

Co należy do priorytetów edycji XVI

W tej edycji UODO stawia na:

  • zrozumienie, jak działają systemy sztucznej inteligencji oraz jakie mogą być ich konsekwencje dla prywatności uczniów i nauczycieli;
  • naukę odpowiedzialnego korzystania z nowych technologii: wybieranie bezpiecznych aplikacji i rozwiązań cyfrowych;
  • kształtowanie postaw uczniów i nauczycieli: prywatność nie jest przeszkodą, ale wartością, którą trzeba chronić;
  • uwzględnienie wpływu AI nie tylko jako narzędzia, ale także jako środowiska życia cyfrowego młodych ludzi.

 

Dlaczego to ma znaczenie dla szkoły i nauczycieli

Jeśli jesteś nauczycielem lub pracujesz w szkole, ta edycja to okazja, by:

  • włączyć temat ochrony danych i AI w codzienne działania dydaktyczne i wychowawcze – na lekcjach języka polskiego, matematyki czy wychowania fizycznego;
  • zadbać o bezpieczeństwo systemów wykorzystywanych w placówce – np. rejestrów uczniów, aplikacji edukacyjnych – oraz o świadomość uczniów w tym zakresie;
  • rozwijać w uczniach kompetencje: jak krytycznie korzystać z treści generowanych przez AI, jak rozpoznawać zagrożenia np. „deepfake”, profilowanie;
  • współpracować z rodzicami, by razem budować kulturę cyfrowej odpowiedzialności – ponieważ dzieci spędzają coraz więcej czasu w Internecie, a szkoła może być przewodnikiem w tym obszarze.

Praktyczne wskazówki

  • Wprowadź krótką lekcję na temat prywatności danych: np. „Co to są moje dane?”, „Dlaczego moje dane w Internecie mogą być zagrożone?”.
  • Podczas korzystania z aplikacji edukacyjnych w szkole zapytaj uczniów: „Kto ma dostęp do danych, które wprowadzamy?”, „Czy aplikacja poprosiła o zgodę na przetwarzanie moich danych?”.
  • Zorganizuj wspólnie z uczniami mały projekt: sprawdźcie trzy darmowe aplikacje edukacyjne i oceńcie je pod kątem prywatności – jakie dane aplikacja zbiera, czy można je usunąć, kto ma do nich dostęp.
  • Z rodzicami zgódźcie się na zasadę: raz w semestrze omówcie wspólnie, jakie urządzenia dzieci używają poza szkołą i jakie zasady bezpieczeństwa obowiązują (np. hasła, prywatność w sieci, czas-ekranowy).
  • W szkolnym regulaminie lub procedurze IT uwzględnij punkt: „Wszelkie dane uczniów w systemach edukacyjnych powinny być chronione, dostęp ograniczony, publikacje wizerunku wymagają zgody opiekunów”.

 

Źródła:

Opublikowane w

FAŁSZYWE OFERTY PRACY ONLINE. NIE DAJ SIĘ OSZUKAĆ?

Ty lub ktoś z twoich bliskich szuka pracy online? Bądź czujny, nie daj się oszukać. Cyberprzestępcy tworzą profesjonalnie wyglądające ogłoszenia, wykorzystują nazwy znanych firm, a nawet przeprowadzają „rozmowy kwalifikacyjne”. Ich celem nie jest zatrudnienie cię, lecz wyłudzenie danych lub pieniędzy. Oszustwa z ofertami pracy w Internecie stają się coraz bardziej wyrafinowane i bardzo precyzyjnie przygotowane.

 

fałszywa oferta pracy

Źródło gemini.google.com

Jak działają oszuści?

Scenariusz polega na dostarczeniu Tobie wiadomość z atrakcyjną ofertą pracy przez komunikator, maila lub ogłoszenie w mediach społecznościowych. Praca wygląda na bardzo łatwą – na przykład lajkowanie postów, testowanie aplikacji czy proste wprowadzanie danych. Wynagrodzenie? Podejrzanie wysokie jak na zakres obowiązków.

Po pierwszym kontakcie oszust prosi o „opłatę rejestracyjną” albo sugeruje konieczność założenia konta bankowego w celu „weryfikacji”. Czasem chce zdjęcia twojego dowodu lub numeru karty. Jeśli przekażesz dane – pieniądze znikają z konta, a kontakt się urywa.

Jak rozpoznać fałszywą ofertę?

Zwróć uwagę na:

  • Zbyt wysokie wynagrodzenie za prostą pracę.

  • Brak konkretów: bez adresu firmy, bez NIPu, bez nazwiska rekrutera.

  • Komunikacja wyłącznie przez WhatsApp, Telegram lub Facebook Messenger.

  • Wymóg opłaty z góry lub przekazania zbyt wielu szczegółowych danych osobowych przed podpisaniem umowy.

Profesjonalny rekruter nie poprosi cię o pieniądze. Nie zażąda numeru karty ani skanu dowodu przez czat. Nie wyśle ci skróconego linku, który prowadzi do nieznanej strony.

Co możesz zrobić?

  1. Zweryfikuj firmę – sprawdź, czy ma stronę internetową, wpis w KRS, czy istnieje w serwisach typu LinkedIn.

  2. Nie klikaj skróconych linków – sprawdź, dokąd prowadzą (np. przez serwis unshorten.me).

  3. Nie przesyłaj danych – dopóki nie masz pewności, że kontaktujesz się z legalnym pracodawcą.

  4. Zgłoś próbę oszustwa – przez formularz na https://incydent.cert.pl lub SMS na numer 8080.

  5. Użyj aplikacji mObywatel – nowa funkcja „Bezpiecznie w sieci” pozwala zgłaszać oszustwa szybko i skutecznie.

Twoje dane są warte więcej niż myślisz. Cyberprzestępcy mogą zaciągnąć pożyczkę na twoje nazwisko, założyć fikcyjną firmę lub użyć twojego wizerunku w kolejnym oszustwie. Fałszywe ogłoszenia to nie tylko stracony czas. To realne ryzyko finansowe i prawne.

Źródła:

 

AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.

 

Opublikowane w

NOWA FUNKCJA W APLIKACJI MOBYWATEL. SPRAWDŹ CZY DZIAŁA!

Ministerstwo Cyfryzacji wprowadziło do aplikacji mObywatel dwie praktyczne funkcje związane z dowodem osobistym. Od 24 czerwca 2025 r. w wersji 4.60 i nowszych możesz:

  • sprawdzić status dowodu osobistego, czy jest aktywny, zawieszony lub unieważniony; usługę można zrealizować również z cudzym dokumentem wpisując serię i numer,

  • zawiesić dowód do 14 dni (tylko swój),

  • unieważnić dowód natychmiast, jeśli utraciłeś go lub został zniszczony (tylko swój).

Znajdziesz te funkcjonalności w zakładce „Sprawdź dowód”, gdzie wpisujesz numer i sprawdzasz status oraz w sekcji „Załatw sprawę” → „Dowód osobisty”- tam możesz zawiesić lub unieważnić dokument.

m-obywatel

 

Źródło: opracowanie własne.

Jeśli zgubisz dowód i masz nadzieję, że go znajdziesz, możesz go zawiesić do 14 dni. Jeśli nie cofniesz zawieszenia, dowód zostanie automatycznie unieważniony. Jeśli dokument zniknął na dobre lub go zniszczono, wybierasz unieważnienie, będące procesem natychmiastowym i nieodwracalnym. Funkcje wymagają: e-dowodu z warstwą elektroniczną, aktywnego Profilu Zaufanego, konta ePUAP i dostępu do internetu – status dowodu działa także offline.

W kryzysowej sytuacji możesz natychmiast unieważnić dowód, w ten sposób szybciej zareagujesz na ryzyko. Oszczędzasz czas, nie musisz iść do urzędu ani dzwonić, cały proces jest bezpłatny i trwa tylko chwilę. Jako urzędnik lub osoba fizyczna przy podpisywaniu umowy lub weryfikacji tożsamości nie musisz żądać od klienta fizycznego dokumentu, sprawdzisz status dowodu od ręki w aplikacji.

Sprawdź czy Twoja placówka wprowadziła procedury, by korzystać z tych nowych opcji w mObywatelu. Czy masz wdrożony scenariusz weryfikacji dowodu szybko i elektronicznie?



Źródła:



AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.



 

Opublikowane w

UŻYWASZ NIEWSPIERANYCH SYSTEMÓW OPERACYJNYCH? MOŻESZ DOSTAĆ KARĘ OD PUODO.

Jak podaje UODO, skutecznie przeprowadzony atak hakerski na Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej doprowadził do czasowej utraty danych 1500 osób. Incydent ujawnił szereg nieprawidłowości w zabezpieczeniach technicznych i organizacyjnych takich jak stosowanie niewspieranych systemów operacyjnych i brak wdrożonej zasady 3:2:1(1) w planowaniu kopii zapasowych.

Ransomware

Źródło chatgpt.com

Choć GOPS i Wójt zidentyfikowali w analizie ryzyko ataku ransomware, nie potraktowali go z należytą powagą. Stosowano system operacyjny, który już od dwóch lat nie był wspierany przez producenta, a kopie zapasowe – jedyny środek ochronny – przechowywano na tym samym dysku sieciowym, co dane produkcyjne, przez co również zostały zaszyfrowane podczas ataku.

Rodzi się pytanie, jaka była przyczyna takich zaniedbań? Czy był to brak środków na modernizacje serwerów i oprogramowania, czy niewyostrzające zasoby ludzkie? Niezależnie od przyczyny warto sprawdzić swoje systemy, czy są odpowiednio zabezpieczone, aby uniknąć kar finansowych i utraty wizerunku.

Prezes UODO nałożył karę 5 tys. zł na GOPS oraz 10 tys. zł na Wójta, podkreślając, że zgłoszenie naruszenia było spóźnione i niepełne. Co więcej, GOPS (administrator danych) nie sprawdzał, czy podmiot przetwarzający (Wójt) faktycznie stosuje bezpieczne praktyki – brak audytów. Taka kontrola mogła wcześniej wykryć uchybienia.

Przypominamy, że w październiku 2025 roku kończy się wsparcie dla Windows 10. Natomiast wsparcie dla Microsoft SQL Server przedstawiono w tabeli poniżej.

Lista

Data rozpoczęcia

Data zakończenia wsparcia podstawowego

Data zakończenia wsparcia rozszerzonego

SQL Server 2016

1 cze 2016

13 lip 2021

14 lip 2026

SQL Server 2017

29 wrz 2017

11 paź 2022

12 paź 2027

SQL Server 2019

4 lis 2019

28 lut 2025

8 sty 2030

Tabela 1. Wsparcie podstawowe i rozszerzone dala wybranych systemów Microsoft SQL Server.



Źródła:



AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.

 

Opublikowane w

NIEBEZPIECZNE ZAŁĄCZNIKI W E-MAIL.

Każdego dnia wysyłasz dziesiątki wiadomości e-mail, trudno wyobrazić sobie codzienną pracę bez poczty elektronicznej. Niestety, jest ona podstawowym kanałem ataków cyberprzestępców. Hakerzy najczęściej w wiadomościach e-mail wysyłają załączniki, które zawierają wirusy. Otwarcie takiego pliku może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak kradzież danych, zaszyfrowanie dysku czy zainfekowanie komputera złośliwym oprogramowaniem.

 

e-mail

 

Źródło gemini.google.com

Niebezpieczny załącznik to plik dołączony do wiadomości e-mail, który zawiera złośliwe oprogramowanie (malware). Może ono przybierać różne formy: wirusów, robaków, trojanów, oprogramowania szpiegującego (spyware) czy ransomware. Cyberprzestępcy starają się, aby załączniki wyglądały na legalne i interesujące. Często podszywają się pod faktury, dokumenty urzędowe, potwierdzenia zamówień, czy nawet wiadomości od znajomych. Ich celem jest skłonienie Cię do otwarcia pliku i uruchomienia ukrytego w nim kodu.

Szczególną ostrożność zachowaj przy plikach wykonywalnych, nawet jeśli ikona udaje inny typ pliku. Zwróć uwagę na rozszerzenia takie jak .exe, .vbs, .js, .scr, .bat, .com. Często zagrożenie kryje się w plikach archiwów, np. .zip, .rar, .7z, które mogą zawierać zainfekowane pliki. Uważaj także na dokumenty biurowe (np. Word .doc, .docx; Excel .xls, .xlsx) proszące o włączenie makr – makra mogą być wykorzystane do uruchomienia szkodliwego kodu. Nawet pliki .pdf, .img czy .iso mogą być niebezpieczne. Przestępcy stosują też sztuczkę z podwójnym rozszerzeniem, na przykład faktura.pdf.exe. Pierwsze rozszerzenie ma uśpić Twoją czujność, podczas gdy system operacyjny interpretuje plik według ostatniego rozszerzenia.

Cyberprzestępcy często wykorzystują socjotechnikę, aby Cię zmanipulować. Grają na Twoich emocjach – ciekawości, strachu, poczuciu obowiązku. Wiadomość może informować o rzekomej niezapłaconej fakturze, pilnym piśmie z urzędu, problemie z Twoim kontem bankowym lub kuszącej ofercie. Nadawca może podszywać się pod znaną firmę, instytucję, a nawet Twojego przełożonego lub współpracownika. Celem jest wywołanie presji czasu i skłonienie Cię do pochopnego działania bez zastanowienia.

Konsekwencje otwarcia złośliwego załącznika mogą być bardzo dotkliwe. Zainstalowane oprogramowanie może kraść Twoje hasła, dane logowania do bankowości, dane osobowe. Może zaszyfrować pliki na Twoim komputerze i żądać okupu za ich odblokowanie (ransomware). Twój komputer może stać się częścią botnetu, czyli sieci komputerów wykorzystywanych do dalszych ataków, np. rozsyłania spamu. Może to prowadzić do strat finansowych, utraty reputacji, a w przypadku urzędu – do paraliżu działalności i naruszenia ochrony danych osobowych.

Zanim otworzysz jakikolwiek załącznik, zatrzymaj się na chwilę i pomyśl. Zastosuj poniższe zasady, aby zwiększyć swoje bezpieczeństwo:

  • Sprawdzaj adres nadawcy. Czy wygląda autentycznie? Czy nie ma w nim literówek lub zamienionych znaków, które mają go upodobnić do prawdziwego adresu? Czy domena (część adresu po „@”) zgadza się z instytucją, którą nadawca rzekomo reprezentuje?

  • Nie otwieraj załączników od nieznajomych. Jeśli nie spodziewasz się wiadomości od danej osoby lub firmy, zachowaj szczególną ostrożność.

  • Uważaj na emocjonalny ton. Wiadomości wywołujące presję czasu, strach lub obiecujące niezwykłe korzyści powinny wzbudzić Twoje podejrzenia.

  • Nie klikaj bezmyślnie. Zastanów się, czy otrzymanie tego konkretnego pliku od tego nadawcy w tym momencie ma sens.

  • Weryfikuj u źródła. Jeśli masz wątpliwości co do autentyczności wiadomości, skontaktuj się z rzekomym nadawcą inną drogą, np. telefonicznie (używając numeru ze strony internetowej firmy, a nie z treści e-maila).

  • Zwracaj uwagę na rozszerzenia plików. Bądź szczególnie czujny na pliki wykonywalne i archiwa. Włącz w systemie Windows pokazywanie rozszerzeń znanych typów plików.

  • Nie włączaj makr w dokumentach z niepewnych źródeł. Jeśli dokument prosi o włączenie makr, a Ty nie masz pewności co do jego pochodzenia, nie rób tego.

  • Skanuj załączniki programem antywirusowym. Zawsze przeskanuj pobrany załącznik aktualnym oprogramowaniem antywirusowym przed jego otwarciem.

  • Uważaj na błędy językowe. Wiadomości od oszustów często zawierają błędy gramatyczne, stylistyczne lub ortograficzne.

  • Regularnie aktualizuj oprogramowanie. Dotyczy to systemu operacyjnego, przeglądarki internetowej, klienta poczty oraz oprogramowania antywirusowego. Aktualizacje często zawierają poprawki usuwające luki bezpieczeństwa.

  • Twórz kopie zapasowe danych. Regularne backupy ważnych plików mogą uratować Cię w przypadku ataku ransomware. Przechowuj kopie w bezpiecznym miejscu, najlepiej odłączonym od komputera.

Jeśli podejrzewasz, że otworzyłeś złośliwy załącznik, natychmiast odłącz komputer od internetu i sieci lokalnej. Przeskanuj system aktualnym oprogramowaniem antywirusowym. Jeśli pracujesz w urzędzie, niezwłocznie poinformuj administratora danych i dział IT o incydencie. Zmień hasła do ważnych kont (poczta, bankowość, systemy firmowe), korzystając z innego, bezpiecznego urządzenia.

Pamiętaj, że Twoja czujność i świadomość zagrożeń to pierwsza i najważniejsza linia obrony przed cyberatakami wykorzystującymi niebezpieczne załączniki. Stosując powyższe zasady, znacznie zmniejszasz ryzyko stania się ofiarą. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak dobrze znasz adresy e-mail swoich najważniejszych kontrahentów? Czy potrafiłbyś odróżnić subtelnie zmieniony adres?

Źródła:

 

 

 

AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.

Opublikowane w

PRZEDŁUŻENIE OBOWIĄZYWANIA STOPNI ALARMOWYCH DO 31 SIERPNIA 2025 R.

2025 R.

Przypominamy o realnym i ciągle narastającym zagrożeniu cybernetycznych ataków hakerskich na instytucje realizujące zadania publiczne. Prezes Rady Ministrów Donald Tusk podpisał zarządzenia przedłużające obowiązywanie stopni alarmowych: 2. stopnia BRAVO i 2. stopnia BRAVO-CRP na terenie całego kraju oraz 2. stopnia BRAVO wobec polskiej infrastruktury energetycznej mieszczącej się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

 

stopnie alarmowe w polsce

 

Źródło www.gov.pl

Stopnie alarmowe są przede wszystkim sygnałem dla służb, żeby były gotowe do działania.

BRAVO-CRP oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego stopnia alarmowego CRP oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej był wprowadzony stopień ALFA-CRP. Ponadto należy:

  • zapewnić dostępność w trybie alarmowym personelu odpowiedzialnego za bezpieczeństwo systemów;

  • wprowadzić całodobowe dyżury administratorów systemów kluczowych dla funkcjonowania organizacji oraz personelu uprawnionego do podejmowania decyzji w sprawach bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych.



Czy w twojej jednostce realizuje się powyższe zadania?



Źródła:

https://www.gov.pl/web/rcb/przedluzenie-obowiazywania-stopni-alarmowych-do-31-sierpnia-2025-r

AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.

Opublikowane w

Jaki chatbot oparty o model LLM wybrać ?

Najwięksi gracze rynkowi oferują obecnie usługi dostępu do chatbotów opartych na dużych modelach językowych (LLM). Technologie te wykorzystują mechanizmy uczenia maszynowego oraz przetwarzania języka naturalnego (NLP), umożliwiając analizę danych wejściowych i generowanie trafnych odpowiedzi – w sposób zbliżony do naturalnej rozmowy międzyludzkiej. Aby zwiększyć swoją wydajność i kreatywność podjąłem decyzje o zakupie takiej usługi. Niestety po wstępnej analizie ofert doszedłem do wniosku, że sprawa nie jest prosta. Wręcz przeciwnie, bardzo złożona i wymaga głębokiej analizy ofert.

Wstępnie przyjąłem dwa podstawowe kryteria jakimi będę się kierował przy ocenie i ostatecznej decyzji. 

1. Kryterium ochrony danych osobowych i informacji chronionych.

OpenAI – ChatGPT

 

Krótkie cytaty z dokumentów zamieszczonych na stronach firmy OpenAI.

„Jak wspomniano powyżej, możemy wykorzystywać Treści, które nam dostarczasz, aby ulepszać nasze Usługi, na przykład w celu trenowania modeli, które zasilają ChatGPT. Zapoznaj się z naszymi instrukcjami⁠(opens in a new window), aby dowiedzieć się, w jaki sposób możesz zrezygnować z wykorzystywania przez nas Twoich Treści do trenowania naszych modeli.”

„Możemy ujawnić Twoje Dane osobowe w następujących okolicznościach:

– dostawcom i usługodawcom,

– jeśli jesteśmy zaangażowani w transakcje strategiczne, przeprowadzamy reorganizację i, ogłosiliśmy upadłość, ustanowiliśmy zarząd komisaryczny lub przenosimy usługi do innego dostawcy (łącznie „Transakcja”), Twoje Dane osobowe mogą zostać ujawnione w procesie badania due diligence kontrahentom i innym osobom pomagającym w Transakcji i przekazane następcy prawnemu lub podmiotowi powiązanemu w ramach tej Transakcji wraz z innymi aktywami.

– władzom państwowym i innym osobom trzecim,

– podmiotom powiązanym,

– administratorom kont biznesowych,

– innym użytkownikom i osobom trzecim,”

Jak wskazano powyżej, ChatGPT i nasze inne usługi są rozwijane z wykorzystaniem: (1) informacji, które są publicznie dostępne w Internecie, (2) informacji, do których mamy dostęp dzięki współpracy z osobami trzecimi, oraz (3) informacji, które dostarczają lub generują nasi użytkownicy, trenerzy i badacze.

Zgodnie z postanowieniami warunków korzystania z produktów i usług dostawcy („Service Terms”[2] i „Terms of Use”[3]), dostawca ma prawo do wykorzystywania treści przetwarzanych w ramach udostępnianych użytkownikowi narzędzi na potrzeby utrzymania, rozwijania i ulepszania swoich technologii. Mowa tu nie tylko o danych wejściowych („Input”, czyli np. wprowadzanych do ChatGPT przez użytkownika treści w celu ich podsumowania i skrócenia), ale również o danych wyjściowych („Output”, czyli uzyskanego rezultatu – w tym przypadku podsumowania i skrócenia tekstu).

Należy mieć na uwadze, że wszelkie wprowadzone do ChatGPT dane przekazywane są do wykorzystania i przetwarzania przez dostawcę, posiadającego swoją siedzibę w USA, a zakres tego przetwarzania nie jest precyzyjnie określony. Dodatkowo, na podstawie warunków korzystania, dostawca ChatGPT nie podejmuje wobec użytkownika konkretnych zobowiązań do zachowania poufności wprowadzanych informacji.

Oznacza to, że wykorzystywanie ChatGPT w celach biznesowych, polegających na analizie wprowadzonych, poufnych danych, może doprowadzić do ujawnienia informacji prawnie chronionych (w tym tajemnicy przedsiębiorstwa czy innych tajemnic regulowanych szczególnymi przepisami prawa, jak np. tajemnica lekarska czy bankowa) i naruszenia w ten sposób zobowiązań umownych czy przepisów prawa.

Nie ulega wątpliwości, że wykorzystanie omawianego rozwiązania przez polskich czy europejskich użytkowników w zakresie obejmującym przetwarzanie danych osobowych będzie wprost podlegało regulacjom RODO, a zatem powinno być dokonywane zgodnie z zasadami określonymi w przepisach. Co więcej, przy takim korzystaniu z ChatGPT potencjalnie może dochodzić do przekazania danych osobowych poza obszar EOG.

Zgodnie z warunkami używania produktów i usług OpenAI, w zakresie prawnie dozwolonym OpenAI przenosi na użytkownika wszelkie prawa do wszystkich treści wygenerowanych przy użyciu oferowanych narzędzi, zatem również wytworzonych przez ChatGPT („OpenAI hereby assigns to you all its right, title and interest in and to Output”). Dostawca zastrzega sobie przy tym prawo wykorzystywania tych treści w zakresie niezbędnym do świadczenia i utrzymania swoich usług, a także przestrzegania prawa i wewnętrznych regulacji („OpenAI may use Content as necessary to provide and maintain the Services, comply with applicable law, and enforce our policies”).

Dostawca ChatGPT stoi na stanowisku, zgodnie z którym prawa do generowanych treści w pierwszej kolejności przysługują właśnie jemu, a następnie przenosi on je w maksymalnym zakresie na użytkownika końcowego. Oczywiście w dalszym ciągu kwestia ta budzi poważne wątpliwości na gruncie powszechnie obowiązujących przepisów prawa, jak już wskazywaliśmy powyżej. W związku z czym do stanowiska dostawcy należy podchodzić z dużą ostrożnością.

Należy pamiętać, że nawet korzystne uregulowania zawarte w umowie z dostawcą ChatGPT nie będą stanowiły wystarczającej ochrony w przypadku uznania, że wygenerowane utwory naruszają prawa osób trzecich (np. twórców utworów, na których „uczył się” chat).

Microsoft 365 Copilot

 

Krótkie cytaty z dokumentów zamieszczonych na stronach firmy Microsoft.

 

Usługa Microsoft 365 Copilot jest zgodna z naszymi istniejącymi zobowiązaniami dotyczącymi ochrony prywatności, zabezpieczeń i zgodności z przepisami wobec klientów komercyjnych platformy Microsoft 365, w tym z Ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO) i Geograficznym ograniczeniem przetwarzania danych z Unii Europejskiej (UE).

Polecenia, odpowiedzi i dane dostępne za pośrednictwem platformy Microsoft Graph nie są używane do trenowania dużych modeli językowych, w tym tych używanych przez usługę Microsoft 365 Copilot.

Microsoft 365 Copilot działa z wieloma zabezpieczeniami, które obejmują, ale nie są ograniczone do, blokowanie szkodliwych treści, wykrywanie chronionych materiałów i blokowanie szybkich zastrzyków (ataki jailbreak).

Microsoft 365 Copilot Może generować odpowiedzi zakotwiczone w danych organizacyjnych, takich jak dokumenty użytkownika, wiadomości e-mail, kalendarz, czaty, spotkania i kontakty. Rozwiązanie Microsoft 365 Copilot łączy tę zawartość z kontekstem roboczym użytkownika, takim jak spotkanie, w którym użytkownik teraz uczestniczy, wymiana wiadomości e-mail na dany temat lub konwersacja na czacie, którą użytkownik prowadził w zeszłym tygodniu. Usługa Microsoft 365 Copilot wykorzystuje to połączenie zawartości i kontekstu, aby pomóc w dostarczaniu dokładnych, odpowiednich i kontekstowych odpowiedzi.

Usługa Microsoft 365 Copilot wyświetla tylko te dane organizacyjne, do których poszczególni użytkownicy mają co najmniej uprawnienia do wyświetlania. Ważne jest, aby używać modeli uprawnień dostępnych w usługach platformy Microsoft 365, takich jak SharePoint, aby zapewnić odpowiednim użytkownikom lub grupom odpowiedni dostęp do odpowiedniej zawartości w organizacji. Obejmuje to uprawnienia udzielane użytkownikom spoza organizacji za pośrednictwem rozwiązań do współpracy między dzierżawami

Rozwiązanie Microsoft 365 Copilot używa usług Azure OpenAI do przetwarzania, a nie publicznie dostępnych usług OpenAI. Usługa Azure OpenAI nie buforuje zawartości klienta.

Jeśli używasz wtyczek w celu ułatwienia funkcji Microsoft 365 Copilot dostarczania bardziej odpowiednich informacji, sprawdź oświadczenie o ochronie prywatności i warunki korzystania z wtyczki, aby określić, jak będzie ona obsługiwać dane organizacji.

W sekcji Aplikacje zintegrowane Centrum administracyjnego Microsoft 365 administratorzy mogą wyświetlić uprawnienia i dostęp do danych wymagane przez wtyczkę, a także warunki użytkowania wtyczki i oświadczenie o ochronie prywatności. Administratorzy mają pełną kontrolę nad wyborem wtyczek dozwolonych w ich organizacji. Użytkownik może uzyskać dostęp tylko do wtyczek, na które zezwala jego administrator i które użytkownik zainstalował lub do których został przypisany. Funkcja Microsoft 365 Copilot używa tylko wtyczek, które są włączone przez użytkownika.

Gdy użytkownik wchodzi w interakcję z funkcją Microsoft 365 Copilot (korzystając z aplikacji takich jak Word, PowerPoint, Excel, OneNote, Loop lub Whiteboard), przechowujemy dane dotyczące tych interakcji. Przechowywane dane obejmują monit użytkownika i odpowiedź funkcji Copilot, w tym cytaty do wszelkich informacji używanych do ugruntowania odpowiedzi funkcji Copilot. Określamy monit użytkownika i odpowiedź copilot na ten monit jako „zawartość interakcji”, a zapis tych interakcji jest historią działania Copilot użytkownika. Na przykład te przechowywane dane udostępniają użytkownikom historię aktywności copilot w Microsoft 365 Copilot Chat (wcześniej o nazwie Czat biznesowy) i spotkania w usłudze Microsoft Teams. Te dane są przetwarzane i przechowywane zgodnie ze zobowiązaniami umownymi wraz z inną zawartością organizacji na platformie Microsoft 365. Dane są szyfrowane, gdy są przechowywane i nie są używane do trenowania podstawowych modułów LLM, a w tym tych używanych przez funkcję Microsoft 365 Copilot.

Użytkownicy mogą usunąć swoją historię aktywności Copilot, która obejmuje monity i odpowiedzi zwracane przez copilot.

Geograficzne ograniczenie przetwarzania danych z UE

Wywołania funkcji Copilot platformy Microsoft 365 do LLM są kierowane do najbliższych centrów danych w regionie, ale mogą również nawiązywać połączenia z innymi regionami, w których pojemność jest dostępna w okresach wysokiego wykorzystania.

W przypadku użytkowników z Unii Europejskiej oferujemy dodatkowe zabezpieczenia w celu zapewnienia zgodności z Geograficznym ograniczeniem przetwarzania danych z UE. Ruch w UE podlega Geograficznemu ograniczeniu przetwarzania danych z UE, podczas gdy ruch na całym świecie może być wysyłany do UE i innych lokalizacji geograficznych na potrzeby przetwarzania przez duże modele językowe.

Miejsce przechowywania danych

Funkcja Microsoft 365 Copilot przestrzega zobowiązań dotyczących miejsca przechowywania danych, jak określono w Warunkach dotyczących produktów firmy Microsoft i Uzupełnienia o Ochronie Danych. Funkcja Microsoft 365 Copilot została dodana jako obciążenie objęte zobowiązaniami do przechowywania danych w Warunkach dotyczących produktów firmy Microsoft 1 marca 2024 r.

Oferty Microsoft Advanced Data Residency (ADR) i Multi-Geo Capabilities obejmują zobowiązania do przechowywania danych dla klientów funkcji Microsoft 365 Copilot od 1 marca 2024 r. W przypadku klientów z UE funkcja Microsoft 365 Copilot jest usługą Geograficznego ograniczenia przetwarzania danych z UE. Zapytania klientów spoza UE mogą być przetwarzane w Stanach Zjednoczonych, UE lub innych regionach.

Wykrywanie materiałów chronionych i prawa autorskie

Tak, funkcja Microsoft 365 Copilot zapewnia wykrywanie chronionych materiałów, w tym tekstu objętego prawami autorskimi i kodem podlegającym ograniczeniom licencjonowania. Nie wszystkie te ograniczenia ryzyka są istotne dla wszystkich scenariuszy funkcji Microsoft 365 Copilot.

Firma Microsoft nie rości sobie praw własności do wyników usługi. Mimo to nie ustalamy, czy wyniki klienta są chronione prawami autorskimi lub czy można je wymusić względem innych użytkowników. Wynika to z faktu, że generatywne systemy sztucznej inteligencji mogą generować podobne odpowiedzi na podobne polecenia lub zapytania od wielu klientów. W związku z tym wielu klientów może mieć lub rościć sobie prawa do zawartości, która jest taka sama lub w znacznym stopniu podobna.

Odpowiedzialność Microsoft

Microsoft 365 Copilot – Odpowiedzi generowane przez generującą sztuczną inteligencję mogą nie być w 100% faktyczne. Mimo że stale ulepszamy odpowiedzi, użytkownicy nadal powinni kierować się własną oceną, przeglądając dane wyjściowe przed wysłaniem ich do innych osób. 

Jeśli strona trzecia pozwie klienta komercyjnego o naruszenie praw autorskich za korzystanie z usług Copilot firmy Microsoft lub wygenerowane przez nie dane wyjściowe, będziemy bronić klienta i zapłacimy kwotę wszelkich niekorzystnych wyroków lub ugód wynikających z pozwu sądowego, o ile klient korzystał z zabezpieczeń i filtrów zawartości wbudowanych w nasze produkty.

 

2. Kryterium funkcjonalne

OpenAI – ChatGPT

 

Plany osobiste

Plany osobiste chatbota GPT,

Rysunek 1(Źródło: OpenAI)

Plany biznesowe

 Plan biznesowy ChatGpt

Rysunek 2(Źródło: OpenAI) 

Poniżej tabela funkcji COPILOT w zależności od wersji.

Zestawienie funkcji COPILOT

Rysunek 3(Źródło: Microsoft)

Porównanie: 

Cecha/Funkcja

Microsoft Copilot

Copilot Pro

Copilot Microsoft 365

Cena

Bezpłatny

98 złotych miesięcznie

30 dolarów miesięcznie

Dostępność

Online

Windows, macOS

Zintegrowany z Microsoft 365

Zaawansowane funkcje AI

Podstawowe

Rozszerzone limity na modelach AI, GPT-4 Turbo, Dall-E

Pełna integracja z Microsoft 365, automatyzacja zadań w Excel, PowerPoint, Teams i innymi

Bezpieczeństwo i prywatność

Podstawowe bezpieczeństwo danych, adekwatne dla użytkowników indywidualnych.

Ulepszone zabezpieczenia i większa prywatność danych niż w wersji bezpłatnej.

Najwyższe standardy bezpieczeństwa i prywatności z wersją komercyjną Microsoft 365, zapewniającą zaawansowaną ochronę danych i zgodność z przepisami. Idealne dla przedsiębiorstw wymagających kompleksowej ochrony danych.

Personalizacja

Ograniczona

Zaawansowana

Pełna personalizacja do środowiska organizacji

Zalecane

Użytkownicy, którzy chcą przetestować możliwości AI

Użytkownicy indywidualni poszukujący zaawansowanego wsparcia AI

NGO i firmy korzystające z Microsoft 365

Wymagania licencyjne

Brak (więcej funkcji po zalogowaniu)

Konto Microsoft (osobiste)

Microsoft 365 Business Standard, Microsoft 365 Business Premium, Microsoft 365 E3/E5, Office 365 E3/E5

Cena

bezpłatnie 

20 USD / miesięcznie / licencja

ok. 24 USD / miesięcznie / licencja

(Źródło: techsoup.pl)

Z powyższego wynika, że Microsoft ma bogatszą ofertę pod względem funkcjonalności oraz oferuje szerszą ochronę informacji i danych osobowych. Dodatkowo deklaruje zgodność z RODO.

Nie doszukałem się informacji żeby OpenAi gwarantowało przetwarzanie danych w Unii Europejskiej (UE) i zgodność z RODO co dyskwalifikuje to narzędzie pod względem ochrony danych osobowych. A nigdy nie wiesz czy pracownik przypadkiem nie zamieści pełnej wersji pisma z adresem i nazwiskami adresatów do analizy.

W mojej ocenie wykorzystywanie bezpłatnych wersji AI w środowiskach biznesowych oraz w szeroko rozumianej administracji publicznej powinno zostać zakazane. Główne zagrożenie stanowi brak gwarancji ochrony przetwarzanych informacji, a także ryzyko ich wykorzystania do trenowania modeli językowych, co może prowadzić do nieuprawnionego ujawnienia danych wrażliwych lub strategicznych.

 

Źródła:

  1. https://openai.com/pl-PL/policies/row-privacy-policy/
  2. https://help.openai.com/en/articles/9299542-jak-rozwijany-jest-chatgpt-i-nasze-modele-podstawowe
  3. https://www.traple.pl/chatgpt-w-praktyce-najwazniejsze-kwestie-prawne/#_ftn2
  4. https://learn.microsoft.com/pl-pl/copilot/microsoft-365/microsoft-365-copilot-privacy
  5. https://www.microsoft.com/pl-pl/ai/principles-and-approach
  6. https://www.techsoup.pl/blog/porównanie-microsoft-copilot-copilot-pro-copilot-microsoft-365-–-który-wybrać
Opublikowane w

JAK BEZPIECZNIE PRZECHOWYWAĆ HASŁA DO SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH?

Zastanawiasz się czasem, czy w należyty sposób chronisz powierzone ci dane na stanowisku pracy? Hasła są kluczami do systemów dziedzinowych, służbowej poczty, platformy zakupowej, portali sprawozdawczych i wielu innych usług. Przepisy prawa nakładają na urzędników szereg obowiązków dotyczących należytego zabezpieczania danych przed ich utratą. Niestety, wiele osób nadal popełnia podstawowe błędy, narażając się na kradzież danych. Jak więc skutecznie chronić swoje hasła?

 

bezpieczne przechowywanie haseł

 

Źródło: ChatGPT

Pierwszym krokiem jest zrozumienie, co musimy chronić i jakich błędów unikać. Czy używasz tego samego hasła do wielu serwisów? To prosta droga do katastrofy. Jeśli jedno z Twoich kont zostanie zhakowane, wszystkie inne również staną się podatne na atak. Popularne są też hasła typu „123456”, „password” czy Twoje imię z datą urodzenia. Takie hasła są niezwykle łatwe do złamania dla cyberprzestępców, którzy używają specjalnych programów do ich odgadywania. Zapisywanie haseł na karteczkach przyklejonych do monitora lub w nieszyfrowanym pliku tekstowym na pulpicie to kolejne ryzykowne praktyki.

Wygodnym rozwiązaniem wydaje się zapisywanie haseł w przeglądarce internetowej. Chrome, Firefox czy Edge oferują taką funkcję. Czy jest to jednak bezpieczne? Przeglądarki faktycznie ułatwiają logowanie, zapamiętując dane za Ciebie. Niosą jednak ze sobą konkretne zagrożenia. Złośliwe oprogramowanie, takie jak stealer (np. RedLine, Lumma), potrafi wykraść hasła zapisane w przeglądarce. Jeśli ktoś uzyska fizyczny dostęp do Twojego komputera, a nie jest on zabezpieczony silnym hasłem, również może odczytać Twoje dane logowania. Nigdy nie używaj synchronizacji haseł między urządzeniami służbowymi a prywatnymi. Nie loguj się na prywatne konta Google czy Apple, przejęcie go może oznaczać dostęp do wszystkich zapisanych tam haseł. Pamiętaj, przeglądarki nie zostały stworzone jako wyspecjalizowane narzędzia do zarządzania hasłami, ich mechanizmy ochrony są często podstawowe.

Co więc wybrać zamiast tego? Znacznie bezpieczniejszą opcją są dedykowane menedżery haseł. Programy takie jak Bitwarden, KeePassXC, 1Password czy Dashlane to specjalistyczne narzędzia zaprojektowane wyłącznie do bezpiecznego przechowywania Twoich danych uwierzytelniających. Menedżer haseł działa jak sejf. Wszystkie Twoje hasła są w nim przechowywane w postaci zaszyfrowanej, a dostęp do nich chroniony jest jednym, silnym hasłem głównym. Tylko jedno hasło musisz zapamiętać.

Jakie korzyści dają dedykowane menedżery haseł? Po pierwsze, używają zaawansowanych metod szyfrowania (np. AES-256), które są praktycznie niemożliwe do złamania. Po drugie, większość z nich oferuje wbudowane generatory silnych, unikalnych haseł. Nie musisz już wymyślać skomplikowanych kombinacji. Menedżer zrobi to za Ciebie, tworząc losowe ciągi znaków, trudne do odgadnięcia. Po trzecie, wiele menedżerów oferuje też dodatkowe funkcje, takie jak bezpieczne przechowywanie notatek, danych kart płatniczych czy plików, a także audyty bezpieczeństwa haseł, informując Cię o słabych lub powtarzających się hasłach oraz o tych, które mogły wyciec w znanych incydentach bezpieczeństwa.

Jeśli zdecydujesz się na menedżer haseł, pamiętaj o stworzeniu naprawdę silnego hasła głównego. Jakie powinno być długie? Minimum 12-15 znaków, a im więcej, tym lepiej. Powinno zawierać małe i wielkie litery, cyfry oraz znaki specjalne (np. !, @, #, $). Dobrym pomysłem jest stosowanie tzw. fraz hasłowych (passphrases). Zamiast skomplikowanego ciągu przypadkowych znaków, możesz użyć kilku losowych słów, np. „ZielonyKalkulatorSpiewaPodParasolem”. Taką frazę łatwiej zapamiętać, a jest ona bardzo trudna do złamania.

Samo silne hasło to jednak często za mało. Koniecznie włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. 2FA dodaje drugą warstwę ochrony. Nawet jeśli ktoś pozna Twoje hasło, nie zaloguje się na Twoje konto bez drugiego składnika, którym może być jednorazowy kod z aplikacji (np. Google Authenticator, Authy), kod SMS, klucz bezpieczeństwa U2F (np. YubiKey) lub powiadomienie na telefonie.

Czy zapisywanie haseł w przeglądarce jest więc całkowicie złe? Specjaliści ds. bezpieczeństwa są zgodni, że dedykowane menedżery haseł oferują znacznie wyższy poziom ochrony. Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie chcesz korzystać z zewnętrznego menedżera, pamiętaj o maksymalnym zabezpieczeniu swojej przeglądarki i komputera. Używaj silnego hasła logowania do systemu operacyjnego, włącz szyfrowanie dysku i ustal hasło główne w przeglądarce. Jest to jednak rozwiązanie kompromisowe, obarczone większym ryzykiem. Zastanów się, czy wygoda jest warta potencjalnych kłopotów. Cyfrowe bezpieczeństwo powierzonych Tobie danych zależy od świadomych wyborów, które podejmujesz każdego dnia.



Źródła:

 

AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.

 

Opublikowane w

CO TO JEST DORA I CZY JEST WAŻNA DLA SAMORZĄDÓW?

Od 17 stycznia 2025 obowiązuje unijne rozporządzenie DORA (Digital Operational Resilience Act), czyli Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2554 z dnia 14 grudnia 2022 roku w sprawie cyfrowej odporności operacyjnej sektora finansowego. Głównym celem aktu jest wzmocnienie bezpieczeństwa i ciągłości działania podmiotów świadczących usługi finansowe w kontekście zagrożeń cyfrowych. Choć regulacja dotyczy bezpośrednio sektora finansowego, jej wpływ wykracza poza banki, firmy ubezpieczeniowe czy instytucje płatnicze. Dotyczy również pośrednio jednostek samorządu terytorialnego – szczególnie tych, które współpracują z instytucjami finansowymi, przetwarzają dane finansowe mieszkańców lub korzystają z usług firm informatycznych powiązanych z tym sektorem.

 

DORA

 

Źródło: Copilot

DORA wprowadza jednolite zasady zarządzania ryzykiem ICT – czyli technologii informacyjno-komunikacyjnych. Reguluje sposób monitorowania incydentów, testowania odporności cyfrowej oraz zarządzania relacjami z dostawcami usług IT. Rozporządzenie nakłada obowiązek tworzenia skutecznych mechanizmów zapewniających ciągłość działania i szybkiego reagowania na zagrożenia w cyberprzestrzeni.

W związku z tym warto już teraz podjąć konkretne działania. Samorządy są objęte przepisami KRI, NIS2 czy RODO i również powinny przeanalizować ryzyka cyfrowe, zaktualizować plany ciągłości działania i zidentyfikować kluczowe systemy IT oraz krytycznych dostawców usług informatycznych. Istotne jest również wdrożenie skutecznych procedur zarządzania incydentami oraz regularne testowanie odporności cyfrowej. Nie można też zapominać o najważniejszym zasobie – ludziach. Podnoszenie świadomości pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa staje się dziś koniecznością, nie tylko dobrą praktyką. Dlatego warto zaplanować szkolenia.





AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.

Opublikowane w

ZNAKI WODNE W TEKSTACH GENEROWANYCH PRZEZ AI

Wspierasz się AI w codziennej pracy urzędnika? Uważaj!

Wszystko, co wprowadzasz do przestrzeni publicznej a powstało przy użyciu AI, zawiera ukryte znaki wodne. Są to niewidoczne znaki Unicode, takie jak Narrow No-Break Space, Zero Width Space, Zero Width Non-Joiner, Zero Width Joiner, umieszczane w treściach w celu oznaczenia ich pochodzenia. Dzięki nim specjalistyczne narzędzia mogą wykryć, czy dany tekst został wygenerowany przez maszynę.\

 

water mark

Źródło: Copilot

AI czasem wstawia ukryte tagi tam, gdzie normalnie powinny znajdować się spacje czy znaki interpunkcyjne. Choć na pierwszy rzut oka tekst wygląda zwyczajnie, „niewidzialna ręka” zdradza jego pochodzenie. Jeśli chcesz, aby Twoje treści wyglądały jak napisane przez człowieka, musisz pozbyć się tych ukrytych elementów.



Wiele osób – uczniów, studentów, marketerów czy twórców treści – zależy na tym, aby sztuczna inteligencja nie była łatwa do rozpoznania. Usuwanie niewidocznych znaków pomaga obejść systemy wykrywające AI, co może być przydatne w publikacjach, pracach domowych czy materiałach reklamowych.

Jednak uwaga – robisz to na własne ryzyko. Zanim zaczniesz usuwać te znaki, sprawdź, czy jest to zgodne z zasadami organizacji, w której chcesz użyć tekstu. Nie chciałbyś przecież mieć później kłopotów, gdy ktoś to wykryje.

Możesz skorzystać z narzędzi online albo usunąć tagi ręcznie, edytując tekst. Wystarczy użyć edytora, który pozwala na wyświetlanie niewidocznych znaków, a następnie usunąć je pojedynczo, zwracając uwagę na miejsca, gdzie powinny znajdować się zwykłe spacje i znaki interpunkcyjne. To czasochłonne, ale pozwala zrozumieć mechanizm działania znaków wodnych.

Czy każdy tekst musi być wolny od takich śladów? Czasami warto pozostawić informację, że powstał przy pomocy AI. Zastanów się nad kwestią etyki i przejrzystości: czy rzeczywiście chcesz ukrywać fakt, że korzystałeś ze sztucznej inteligencji? W szkołach czy dokumentach czasem wymagane jest uczciwe przyznanie, skąd pochodzi tekst.

Technologia nieustannie się rozwija. Zarówno metody znakowania treści przez AI, jak i narzędzia do ich usuwania są ciągle ulepszane. Warto śledzić nowości, aby być na bieżąco.

Na koniec zastanów się nad konsekwencjami ukrywania źródła treści. Najważniejsza jest rzetelność i wiarygodność Twojej pracy. Autentyczność naprawdę się liczy – choć czasem łatwiej jest coś „przefiltrować”, prawda?

Źródła:

https://nano.komputronik.pl/n/znak-wodny-w-chatgpt-jak-go-usunac/



AI ACT- Niniejszy tekst i/lub grafika zostały wygenerowane lub poprawione przy użyciu narzędzi SI.